Devletimiz bünyesinde meydana getirilen sınavlarla ve lüzumlu bildirilerle engelli yurttaşlarımız da işgören olma hakkına haiz olabilmektedirler. Bunun için KPSS’ye benzer bir sınava girmeleri ve bu sınava girmek için de bazı kriterleri üzerilerinde taşımaları gerekmektedir.
Engelli Işyar Alımı Meydana getiren Kurumlar
Engelli işgören alımı mevzuatta öngörülen oranda ilgili her kurum ve kurum tarafınca yapılabilir. Kısaca kurumlar gereksinimleri doğrultusunda engelli işgören ihtiyacı bildirimini Devlet Personel Başkanlığına yaparlar.
Devlet Personel Başkanlığının Engelli Işyar Alımındaki Görevi
Devlet Personel Başkanlığının asli görevi engelli işgören istihdamında kamu kurum ve kuruluşlarına destek olmak, kurumların mevzuat da belirli olan %3 oranındaki engelli çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğini denetlemek ve engellileri devlet memurluğuna yerleştirme işleminden mesuldür.
Engellilerin Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki Unvanları
Engellilerin kamu kurum ve müesseselerinde birçok unvanla istihdam edilmektedirler. Bunlardan bazıları şunlardır: avukat, veri hazırlama denetim işletmeni, işgören, bilgisayar işletmeni, toplumsal emek vermesi, hizmetli, mühendis, programcı, yazman, muhasebeci, mimar, ebe, fizyoterapist, imam – hatip, kimyager, laborant, istatistikçi, diyetisyen, dağıtıcı..
Engelli Işyar Olmak İçin Yapılması Gerekenler
Bir kamu kurum ve kuruluşunda engelli işgören olabilmek için ilk olarak 2 yılda bir meydana getirilen Engelli Kamu Çalışanı Seçme Imtihanı (EKPSS)’na başvurmak ve bu sınava girmek gerekmektedir.
Engelli Işyar Kadro Miktarı
Engellilere ayrılacak kadroların tespitinde, ilgili kurum yada kuruluşun, taşra teşkilatı dâhil, tüm dolu işgören kadro sayısının %3’ü dikkate alınır.
EKPSS’nin Geçerlilik Süresi
Engelli Kamu Çalışanı Seçme Sınavının geçerlilik süresi 2 senedir. Sadece bu süreç içinde yeni bir imtihan yapılmaması durumunda imtihan neticeleri bir sonraki sınava kadar geçerlidir.
EKPSS İçin Müracaat Yeri ve Zamanı
Engellilerin bir kamu kurum ve kuruluşunda engelli işgören olabilmeleri için koşul olan EKPSS sınavına müracaat şartları ÖSYM’nin ve Devlet Personel Başkanlığının resmi sitelerinden yayımlanmaktadır. Burada gösterilen bilgiler doğrultusunda başvurular yapılmaktadır.
Engelli Kamu Çalışanı Seçme Sınavına (EKPSS) Başvurmak İçin Lüzumlu Olan Eğitim Düzeyi
EKPSS’ye başvurular iki şeklinde olmaktadır. Bunlardan birincisi ilköğretim, ortaokul yada ilköğretim düzeyinde olanlar için kura yöntemi ile bir öteki yöntem olan EKPSS (Engelli Kamu Çalışanı Seçme Imtihanı) yöntemiyle lise, ön lisans ve lisans düzeyinde yapılmaktadır.
Engelli Işyar Yaş Sınırı
Engelli işgören olma şartlarında engellilerin işgören olabilmeleri için 18 yaşını tamamlamaları, bir meslek yada sanat okulunu bitirenlerin 15 yaşını tamamlamaları ve TMK’nin 12.maddesine nazaran kaza-i rüşt sonucu almaları gerekmekte olup 65 yaşını geçmemiş olmaları gerekmektedir.
EKPSS’ye Müracaat Şartları
Engelli işgören olmak için girilmesi ihtiyaç duyulan EKPSS’ye başvuracak adayların aşağıdaki genel şartlara haiz olmaları gerekmektedir:
1) Türk vatandaşı olmak.
2) 18 yaşını tamamlamış olmak. (Bir meslek yada sanat okulunu bitirenler minimum 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Uygar Kanununun 12’inci maddesine nazaran kazai rüşt sonucu almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler.)
3) Kamu haklarından yoksun bulunmamak.
4) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl yada daha çok süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, ulusal savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, itimatı kötüye kullanma, hileli batkı, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan meydana gelen mal varlığı değerlerini aklama yada kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
5) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin 6’ncı fıkrasında belirtilen askerlik şartını taşımak.
6) Engelli Kamu Personel Seçme Imtihanı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde; “Engelli: Doğuştan yada sonradan; bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve toplumsal kabiliyetleri bakımından engel oranının yüzde kırk yada üstünde ve çalışabilir durumda bulunduğunu mevzuat hükümlerine nazaran alınacak sıhhat kurulu raporu ile belgeleyenleri…ifade eder.” hükmü gereğince minimum %40 ve üstünde çalışabilir engelli olmak.
7) Tercih edilecek kadrolar için aranan öteki müracaat ve atanma şartlarını taşımak.
EKPSS Imtihan Şekilleri
Özürlü sınavları çoktan seçmeli kontrol şeklinde yapılır. Bu sınavlarda ek olarak sözlü imtihan yapılmaz.
EKPSS mevzuları
a) Mustafa Kemal Atatürk İlkeleri ve Türk İnkılap Zamanı,
b) Temel yurttaşlık bilgisi,
c) Türkiye coğrafyası,
d) Türkçe,
e) Matematik,
f) Görevlerin özelliğine nazaran mesleki bilgiler.
Özür grupları itibarıyla, ilköğretim yada ilköğretim (ortaokul) mezunlarına (a) ila (e), lise yada lise dengi meslekî yada teknik okul ile yüksek tahsil görmüş olanlara (a) ila (f) bentlerinde yer edinen mevzuları kapsayacak, müracaat edenlerin girecekleri derslik ve kadro için aranan informasyon, beceri ve becerilerini ölçecek şekilde, ek olarak işitme ve/yada dil ve konuşma ile zihinsel özürlüler için öğrenme ve idrak etme düzeyleri ile dil gelişimleri ve sözel yazışma güçlükleri esas alınmak suretiyle sorular ayrı ayrı hazırlanmış olur.
İlkokul yada ilköğretim (ortaokul) okulları ile ortaöğretim mezunları için, Ulusal Eğitim Bakanlığı müfredat programındaki kitaplar; yüksek tahsil mezunları için ise yükseköğretim kurumlarında okutulan ders kitapları esas alınarak sorular hazırlanmış olur.